March 6, 2023
Brusselse Vivaqua staat het water aan de lippen
stilzitten is geen optie
Vivaqua staat in voor de watervoorziening van 19 Brusselse en 4 Waals-Brabantse gemeentes. Gezien zij sinds de fusie met Hydrobru het monopolie op de waterdistributie heeft, zou je verwachten dat deze maatschappij onmogelijk verlies kan maken, maar niets is minder waar.
De winstmarge is minimaal en de totale schuld loopt steeds hoger op. De maatschappij verdrinkt in een te hoge kostenstructuur gecombineerd met een slecht beheer van de inkomsten waardoor de thesaurie in 2022 fors in het rood gaat. In de privésector zijn liquiditeitsproblemen de voorbode van een faillissement. Het opgelopen tekort van deze intercommunale bedraagt ondertussen meer dan 1 miljard euro!
In november 2022 bleek dat Vivaqua zelfs moest lenen om het eigen personeel (1700 werknemers) te kunnen betalen.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zag zich eerder reeds genoodzaakt om borg te staan voor 300 miljoen euro aan uitstaande schulden met daarbovenop nog eens een subsidie van 78 miljoen euro, maar daar bleef het niet bij. Ook werd onder meer vanuit Brussels.Finance een lening van 10 miljoen euro toegekend.
Ook moest het eigen pensioenfonds bijspringen en werden er aldus ook leningen toegestaan vanuit het pensioenfonds Hydralis aan de exploitatiemaatschappij.
Al meer dan een jaar blijkt de facturatiedienst vierkant te draaien. Met name door een integratieprobleem met de nieuwe SAP software. Burgers en ondernemingen moeten soms tot een jaar wachten om een eindafrekening te ontvangen. Tussen de 25 à 30 procent van de Vivaqua-afnemers (rond de 90.000 aansluitingen) ontvangt geen facturen meer. Het probleem is dat de totale factuur snel oploopt en dat eenmaal de facturen zullen worden uitgestuurd, er ongetwijfeld betalingsproblemen zullen volgen bij de consument. Tot op heden is dit euvel nog steeds niet verholpen en aldus loopt de achterstand in facturatie verder op.
Er blijkt echter meer aan de hand te zijn. Het Brussels Gewest heeft een ordonnantie uitgevaardigd die vanaf januari 2022 verbiedt dat het water van Brusselse particuliere consumenten kan worden afgesloten. Gezien de hoge armoedegraad in Brussel leidt dit ertoe dat een deel van de mensen de waterfactuur opzijschuift om andere nutsdiensten te betalen, gezien deze wel kunnen worden afgesloten.
Het valt overigens op dat Vivaqua al in 2017 een oplopende schuldgraad had. Er is al jaren sprake van teveel personeelsleden en een hoge verloning voor het topkader dat politiek gekleurd is. Zo werd ondanks rode cijfers in 2017 beslist om de executieve bestuurders (waaronder destijds onder andere Ivan Mayeur deel uitmaakte, en dit ondanks het losbarsten van het schandaal van Samusocial) elk een bruto vergoeding van 65.000 euro toe te kennen. Vivaqua wordt bestuurd door Laurence Bovy, die van PS-signatuur is. Deze onorthodoxe aanstelling en het daarbij horende jaarsalaris van 249.000 euro haalde de pers.
De totale schuld bedraagt nu bijna drie keer de jaaromzet. Dit is onhoudbaar en dit te meer gezien er normaliter dringend moet worden geïnvesteerd in nieuwe leidingen gezien deze zeer verouderd zijn. Hiervoor bekwam Vivaqua trouwens een lening van 300 miljoen van de Europese Investeringsbank, maar ook hier zijn er donkere wolken aan de horizon. De EIB riskeert luidens de Brusselse regulator Brugel, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te vragen de door VIVAQUA aangegane leningen vervroegd terug te betalen.
Zowel de te hoge vaste kostenstructuur als de broze liquiditeiten van Vivaqua riskeren de Brusselse begroting verder in het rood te trekken en de nakende nieuwe rating van Standard & Poors (of Fitch) negatief te beïnvloeden.
Iedereen is het erover eens dat een dringende kostenreductie noodzakelijk is, maar dit ligt politiek gevoelig. Stilzitten is echter geen optie, want de cijfers lopen zo hard in het rood dat ze rechtstreeks de begroting van het Brussels Gewest bedreigen.
Het is ook bijzonder problematisch dat het eigen pensioenfonds Hydralis moet lenen aan de exploitant om de lonen te kunnen uitbetalen. Ging het FSMA trouwens akkoord met deze infuus van de pensioenfondsen via commercial papers van Belfius?
Wij lanceren een oproep aan de lokale Brusselse beleidsmakers om terstond een buitengewone Algemene vergadering bijeen te roepen gezien de Brusselse Gemeenten en het Gewest de dupe dreigen te worden. De statuten kunnen vervolgens worden aangepast om een raad van bestuur aan te stellen met financiële experten.
Het is onaanvaardbaar dat de huidige bestuurders unaniem een prijsstijging vroegen van de waterfactuur met 14,5% zonder in eigen boezem te kijken en de hele structuur op te kuisen!
Teneinde de schuldenberg enigszins terug te dringen in afwachting van een drastische kostenreductie kan men zich ten slotte alvast ontdoen van bepaalde eigendommen zoals het plezierkasteel in Franse stijl, het kasteel van Modave.
De exploitatie van dit kasteel kost veel geld en dit is geenszins een kerntaak van een watermaatschappij. Dit kan beter overgedragen worden aan een privépartner of de Franse Gemeenschap (indien geld voorhanden is), waarbij men een duidelijk contract voorziet voor het waterbeheer, gezien de bronnen van het enorme domein deels instaan voor de watervoorziening van Brussel.
Redactie Van De Liberale Wereld- Brussel